Screenshot
NGÀY 14/02/2025
MỸ – TRUNG ĐỐI MẶT CĂNG THẲNG MỚI KHI MARCO RUBIO NHẬM CHỨC NGOẠI TRƯỞNG
Washington & Bắc Kinh tiếp tục đối đầu trên nhiều mặt trận
Việc Thượng nghị sĩ Marco Rubio – một chính trị gia có lập trường cứng rắn với Trung Quốc – được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng Mỹ đang khiến quan hệ giữa hai nước trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Rubio – “Kẻ cứng rắn” với Trung Quốc
Từ khi còn là Thượng nghị sĩ, ông Rubio đã nhiều lần chỉ trích Bắc Kinh về chính sách kinh tế và các hành vi trên trường quốc tế. Do đó, ông đã bị Trung Quốc đưa vào danh sách trừng phạt hai lần, và đến nay các biện pháp này vẫn chưa được gỡ bỏ.
Sự kiện ông Rubio trở thành Ngoại trưởng khiến giới chiến lược gia Trung Quốc đặt ra câu hỏi: Bắc Kinh có nên gỡ bỏ lệnh trừng phạt để cải thiện quan hệ hay không? Nếu Tổng thống Donald Trump thăm Trung Quốc trong thời gian tới, liệu Rubio có được miễn trừng phạt để đi cùng hay không?
Bắc Kinh chưa đưa ra câu trả lời rõ ràng, nhưng khẳng định rằng Trung Quốc “kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia” và sẽ duy trì liên lạc phù hợp với quan chức Mỹ. Dù vậy, sau khi Rubio nhậm chức, Trung Quốc đã có động thái thay đổi cách viết tên ông trong tiếng Trung – một dấu hiệu được cho là mang hàm ý thiện chí, có thể mở đường cho việc dỡ bỏ trừng phạt.
Trung Quốc phản đối gỡ bỏ trừng phạt
Tuy nhiên, dư luận Trung Quốc phản đối mạnh mẽ việc gỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Rubio. Nhiều ý kiến cho rằng dù đã bị trừng phạt hai lần, ông vẫn không thay đổi thái độ mà tiếp tục gây khó khăn cho Trung Quốc.
Ngay trong phiên điều trần trước Thượng viện Mỹ hôm 16/01, ông Rubio tuyên bố Trung Quốc đã gian lận để đạt được vị thế siêu cường, gây tổn hại cho Mỹ. Ông cũng nhấn mạnh Washington cần giúp Đài Loan chống lại Bắc Kinh.
Chưa đầy 24 giờ sau khi nhậm chức, ngày 21/01, ông đã gặp gỡ các quan chức ngoại giao Nhật Bản, Ấn Độ và Australia – cho thấy ưu tiên hàng đầu của ông là khu vực châu Á, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến Trung Quốc. Ngày 22/01, ông tiếp tục điện đàm với Ngoại trưởng Philippines, thể hiện sự ủng hộ Manila trong các tranh chấp với Bắc Kinh trên Biển Đông.
Trung Quốc áp dụng chiến lược “vừa trừng phạt vừa đối thoại”
Bắc Kinh dường như đang áp dụng ba cách tiếp cận: vừa trừng phạt, vừa đối thoại và vừa duy trì liên lạc gián tiếp thông qua bên thứ ba.
Ngày 24/01, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có cuộc điện đàm với ông Rubio để thảo luận về quan hệ song phương. Các chuyên gia nhận định, Trung Quốc có thể chờ đợi sự thay đổi nhân sự trong nội bộ chính quyền Trump để tìm cơ hội cải thiện quan hệ.
MỸ TẬP TRUNG CHIẾN LƯỢC QUÂN SỰ ĐỐI PHÓ TRUNG QUỐC
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ báo hiệu chính sách cứng rắn
Phát biểu tại một hội nghị quốc phòng ở Brussels (Bỉ), tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết Washington sẽ điều chỉnh chiến lược để đối phó với ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Ông nhấn mạnh Mỹ sẽ tập trung bảo vệ biên giới quốc gia và chống lại các mối đe dọa từ Trung Quốc. “Chúng tôi phải đối mặt với các nguy cơ nghiêm trọng, và chiến lược của chúng tôi là đảm bảo khả năng răn đe không bị suy yếu,” ông nói.
Căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng khi cả hai nước mở rộng hiện diện quân sự trong khu vực. Washington liên tục cảnh báo về tham vọng khu vực của Bắc Kinh, trong khi Trung Quốc chỉ trích Mỹ là thế lực gây bất ổn chính.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng tuyên bố rằng kiềm chế Trung Quốc sẽ là trọng tâm chính sách đối ngoại của chính quyền Trump nhiệm kỳ hai. Ông cáo buộc Bắc Kinh thao túng chuỗi cung ứng toàn cầu, gây tổn hại đến ngành sản xuất của Mỹ và kêu gọi các biện pháp mạnh hơn để đối phó với Trung Quốc.
CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI BÙNG NỔ: MỸ ÁP THUẾ NHÔM, THÉP – CHÂU ÂU ĐÁP TRẢ
Tổng thống Trump khởi động chiến lược thuế quan quyết liệt
Ngày 11/02, Tổng thống Donald Trump ký xác lệnh áp thuế 25% lên mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ. Quyết định này đã ngay lập tức gây ra phản ứng dữ dội từ các đối tác thương mại.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố Liên minh châu Âu (EU) sẽ thảo luận để đưa ra biện pháp đáp trả, đồng thời nhấn mạnh rằng chiến tranh thương mại là không cần thiết và có thể gây tổn hại cho cả hai bên.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen bày tỏ “lấy làm tiếc” trước quyết định của Mỹ, đồng thời khẳng định EU sẽ không ngồi yên trước động thái này.
Tại Canada, Thủ tướng Justin Trudeau gọi mức thuế mới của Mỹ là “không thể chấp nhận được” và tuyên bố Ottawa sẵn sàng đáp trả một cách cứng rắn.
Theo giới phân tích, động thái này có thể làm quan hệ Mỹ – EU căng thẳng hơn, đặc biệt khi chính quyền Trump đang theo đuổi chiến lược thương mại bảo hộ mạnh mẽ hơn so với nhiệm kỳ trước.
TRUNG QUỐC ĐẨY MẠNH CHIẾN LƯỢC KHÔNG GIAN TẠI CHÂU PHI
Washington lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Bắc Kinh
Theo hãng tin Reuters, Trung Quốc đang đầu tư mạnh vào lĩnh vực không gian tại châu Phi, xây dựng các phòng thí nghiệm vệ tinh và trạm mặt đất ở Ethiopia, Namibia và Ai Cập.
Lầu Năm Góc cảnh báo rằng Bắc Kinh có thể sử dụng những cơ sở này để thu thập dữ liệu nhạy cảm và tăng cường năng lực quân sự.
Trong khi đó, giới chức Trung Quốc khẳng định các dự án này nhằm thúc đẩy hợp tác khoa học, đồng thời bác bỏ cáo buộc từ Washington.
Các chuyên gia nhận định, cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực không gian sẽ tiếp tục leo thang, đặc biệt khi chính quyền Trump đang có kế hoạch tăng cường ngân sách cho NASA và các dự án không gian quân sự.
