Screenshot
TIN TỨC THẾ GIỚI
Đề xuất gây tranh cãi của cựu Tổng thống Mỹ
Mới đây, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một ý tưởng gây nhiều tranh cãi: đổi viện trợ quân sự và kinh tế cho Ukraina lấy quyền khai thác đất hiếm. Đề xuất này ngay lập tức làm dấy lên những tranh luận gay gắt trên trường quốc tế, đặc biệt là từ phía Ukraina và các cường quốc phương Tây.
Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky trong một cuộc họp báo tại Kyiv vào ngày 4/2 đã tuyên bố rằng Ukraina sẵn sàng hợp tác khai thác khoáng sản với các đối tác quốc tế, đặc biệt là những nước giúp đỡ Ukraina trong việc bảo vệ lãnh thổ. Ông Zelensky nhấn mạnh:
“Điều này hoàn toàn công bằng. Tôi đã nói về vấn đề này từ tháng 9/2024 khi gặp Tổng thống Trump. Chúng tôi sẵn sàng mở cửa ngành khai khoáng để đổi lấy sự hỗ trợ thiết thực từ các đối tác.”
Theo kế hoạch hòa bình 10 điểm được Tổng thống Zelensky công bố vào năm 2023, một trong những điều khoản quan trọng chính là thu hút đầu tư nước ngoài vào ngành công nghiệp khai thác của Ukraina.
Mỹ có thực sự muốn nguồn tài nguyên của Ukraina?
Trong phát biểu mới đây, ông Trump khẳng định Mỹ đang tìm cách đảm bảo rằng Ukraina cung cấp đất hiếm như một điều kiện để đổi lấy viện trợ từ Washington. Tuy nhiên, ông không nói rõ Mỹ muốn thu mua loại khoáng sản nào cụ thể.
Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2024, Ukraina là một trong những quốc gia giàu tài nguyên khoáng sản, đặc biệt là đất hiếm, titan, lithium, mangan và niken. Trước khi xung đột với Nga bùng phát vào năm 2022, Ukraina là một trong những nhà cung cấp titan quan trọng cho ngành công nghiệp quốc phòng toàn cầu.
Các chuyên gia nhận định, lithium của Ukraina – với trữ lượng ước tính khoảng 500.000 tấn – là một trong những nguồn tài nguyên quan trọng nhất, bởi đây là nguyên liệu cốt lõi để sản xuất pin và ắc quy.
Tuy nhiên, một vấn đề lớn đặt ra là nhiều mỏ khoáng sản chiến lược này nằm ở miền Đông Ukraina, nơi quân đội Nga đang kiểm soát phần lớn lãnh thổ. Điều này có thể gây khó khăn lớn trong việc thực hiện kế hoạch của ông Trump.
Phản ứng từ Nga và châu Âu
Ngay sau khi đề xuất của ông Trump được công bố, Nga đã có phản ứng mạnh mẽ. Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, tuyên bố:
“Ý tưởng này thực chất là một lời đề nghị mua viện trợ từ Ukraina, thay vì hỗ trợ miễn phí. Nếu Mỹ dừng viện trợ quân sự, điều đó có thể dẫn đến việc chấm dứt xung đột.”
Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng bày tỏ sự không hài lòng với kế hoạch của ông Trump, gọi đây là một hành động ích kỷ và chỉ mang lại lợi ích cho Mỹ. Ông nhấn mạnh rằng Ukraina cần được giúp đỡ để tái thiết, thay vì bị ép phải nhượng bộ tài nguyên cho các cường quốc.
Kế hoạch của Trump có khả thi?
Nhiều chuyên gia quân sự và kinh tế nhận định rằng ý tưởng đổi viện trợ lấy tài nguyên đất hiếm của ông Trump sẽ rất khó thực hiện.
Thứ nhất, hầu hết các nguồn tài nguyên quan trọng của Ukraina nằm ở khu vực xung đột hoặc dưới sự kiểm soát của Nga, khiến việc khai thác trở nên bất khả thi.
Thứ hai, việc khai thác đất hiếm đòi hỏi chi phí đầu tư lớn và thời gian dài. Ukraina có thể sở hữu trữ lượng khoáng sản lớn, nhưng hạ tầng khai thác của nước này chưa đủ phát triển để đáp ứng nhu cầu của Mỹ trong ngắn hạn.
Một số nhà phân tích cũng chỉ ra rằng, đề xuất này có thể chỉ là một chiến lược đàm phán của ông Trump nhằm gây áp lực lên các đồng minh châu Âu, buộc họ phải đóng góp nhiều hơn trong việc hỗ trợ Ukraina.
Dù vậy, nếu ông Trump thực sự theo đuổi kế hoạch này, nó có thể làm thay đổi đáng kể cán cân địa chính trị trong cuộc xung đột Ukraina – Nga, cũng như ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh NATO.
Kết luận
Đề xuất của ông Trump về việc trao đổi tài nguyên lấy viện trợ quân sự có thể là một bước đi chiến lược, nhưng cũng đặt ra nhiều rủi ro cả về chính trị lẫn kinh tế. Hiện tại, Ukraina vẫn đang trông chờ vào sự hỗ trợ từ phương Tây để duy trì khả năng phòng thủ trước Nga.
Liệu kế hoạch này có trở thành hiện thực hay chỉ là một đòn bẩy chính trị? Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật những diễn biến mới nhất đến quý độc giả.
(Theo dõi chuyên mục International Hotspot News để cập nhật tin tức mới nhất!)
